love

معبد ریان، معبد آرتمیس در افرسوس (ترکیه)

معبد ریان (الهه شکار و ماه) در یونان واقع شده بود. ابتدا بارگاه این الهه بسیار نگبت بار بود. این بارگاه، عبارت از پیکره ای بود که داخل درخت مجوفی جای داشت ولی در قرن 6 قبل از میلاد تصمیم گرفتند معبد بسیار با شکوهی برای الهه بنا کنند. برای ساختن این معبد محل دقیقی لازم بود تا از زلزله های دائمی که در این منطقه روی میداد در امام باشد به همین دلیل تصمیم گرفتند روی زمین با طلاقی و نرم دست به عبارت بنا بزنند. نخست مقداری زیاد زغال و چوب و بوجی های پوستی در آن باطلاق ریختند تا قابلیت تحمل بنا را پیدا کند. برای مصالح ساختمانی آن، سنگ مرمر در نظر گفتند، این معبد در فضایی به طول یکصد و بیست و هفت متر و رعض 73 متر ساخته شد. ساختمان این بنا به 127 ستون استوار بود که به سبک معماری یوناینف در دو طبقه بالا رفته بود. ارتفاع این ستونها هر یک 19 متر که روی سرستونها تخته سنگهای مرمر چهار گوش افکنده بودند که بام معبد را تشکیل میداد. ساختمان این معبد به 400 سال قبل از میلاد پایان یافت، ولی نیم قرن بعد یعنی در سال 446 قبل از میلاد بر اثر آتش سوزی معیبی از بین رفت و نابود شد. شاید به نظر عجیب آید که آتش چگونه توانسته است توده های حجیم و وزین شنگ مرمر را از این ببرد، اما حقیقت امر این بود که سنگ مرمر ستون بندی داخل مبعد بود و تیغه های چوبی که اطاقها و راهروها را از هم جدا می ساخت طعمه حریق شد و بر اثر حرارت حاصله از سوختن چوبها سنگ های مرمر اسیدکربنیک خود را از دست داده و به صورت سنگهای آهکی معمولی در آمدند و از سنگ های مرمر جز آهک چیزی باقی نماند. واقعه شوم آتش سوزی عمدی بود و مردی جاه طلب به نام استورات چون توفیقی در بدست آوردن شهرت نیافته بود خواست از این طریق شهرتی بدست آورده و معبد دیان را طعمه حریق کرد. معبد را دوباره بنا کردند ولی به سال 362 میلادی که (گت ها) بر آسیا صغیر تسلط یافتند معبد دیان را برای دومین بار تخریب کردند. کم کم در طول زمان سنگ ها و سایر مصالح و تزئینات اش دار بودند که امروزه کمترین از معبد دیان بر جای نمانده است.

مجمسه زئوس

صدیق اساطیر یونان باستان جایگاه زئوس در تسالی برفراز امپ بود. زئوس آنچنان قدرتی داشت که با مختصر اخمی کوهی را متزلزل می کرد به همیت جهت است که فئیدیاس مجسمه ساز مشهور مجسمه فداری خدایان را با پیشانی ترش و در حال که چین برابر و افکنده است تراشیده این مجمسع عظیم چهارمین، عجایب سیعد دنیای قدیم بود. ارتفاع آن پانزده متر بود و نشان می داد که خدا بر تخت نشسته است. تخت الهه از عاج و آبنوس بود که طلا و جواهرات گرانقیمت در آن بکار گرفته شده بود.

زئوس از طلا و عاج تراشیده شده بود اندامش از چوب آبنوس بود که قسمتهای عریانش از عاج نشان داده بودند تا برهنه وانمود شود و بقیه بدنش را با طلا اندود شده بود تاجی از درخت خار که آن هم طلا خالص بود روی سرداشت مجسمه کوچک الهه پیروزی را بدست گرفته و عضای سلطنت را در دست چپ داشت. با وجودی که اثری از این مجسمه برجای نمانده است ولی از چند سکه قدیم رومیان که بدست آمده می توان به عظمت آن پی برد.

مقبره موزول و یا هالیکارناسوس در (ترکیه)

در قسمت جنوب غربی آسیا صغیر، شهری بود بنام (هالی کارنارس) که در قرن ششم قبل از میلاد مسیح شاه موزول با همسرش آرتمیس در آن حکومت می کردند. در بار او مرکز هنر و صنعت بود او به معماران فرمان داد بنایی بسازند که دیوارش خاطر اهرم مصر را در دل زنه کند. بدین معنی علاوه بر این که یک شاهکار هنری بوجود آورند مقبره ای هم باشد بدین ترتیب طرح و پایه پنجمین عجایب دنیا قدیم ریخته شد. این بنای چهار گوش در اصل 140 متر مربع مساحت ستون بندی شده بود و سقفش هرمی شکل بود که در رأس آن گاری پیروزیی با چهار اسب حامل شاه و ملکه بود. این بنا در حدود 40 تا 50 متر ارتفاعه داشت و آنرا به نام مقبره موزول یاد می کردند. مقبره موزول پس از حمله بربرها و اعراب هنور برجا مانده بود. ولی نجیب زادگان و سواران سن ژان آن را به ویرانی کشیدن تا سنگهایش را برای ساختن استحکامات و برج ها به کار گیرند، بعداً در طول سالیان متمادی سنگ ها مرمر محوطه ای که بنا روی آن واقع شده بود را سوزاندند و از آن آهک ساختند هنگامی که مشغول سوزاندن آن سنگ ها بودند تالار زیرزمین آنرا کشف کردند که راهروی باریکی داشت و به اطلاق کوچکی منتهی می شود در این اطلاق تابوت مجللی از سنگ مرمر پیدا کردند چون وسایل و ابزاری برای باز کردن تابوت سنگی تراشتند این کار را به روز بعد موکول کردند اما شبانگاه دزدانی که از این کشف اطلاع پیدا کرده بودند داخل زیرزمین شده و هر چه در تابوت بود خالی کردند و بردند. شاه موزول تنها حکمران ایالتی معمولی در بین امپراطوری های عظیم ایرانی در 2300 سال پیش بود. ملکه آرتمیش دو سال پیش از همسرش، شماه موزول که بردارش هم بود در گذشت. او در کنار شاه در مقبره ها لیکازاوس ذهن بد. این بنا در حدود 17 قرن پابرجا بود و در 1400 سال بعد از میلاد بر اثر زلزله فرور یخت. امروزه از آن بنای با عظمت و شگفت انگیز به جز مختصر آثاری که ارزش زیادی ندارند چیزی باقی نمانده است.

فانوس اسکندریه

هفتمین عجایب جهان باز هم در مصر بود. برجی که برفراز آن آتشی بود تا شبها راهنمایی ناخدایان برای رسیدن به بندر اسکندریه باشد. این برج در جزیره کوچک فار و بنا شده بود و از همین جاست که کلمه فار به معنیا چراغ دریای را در این نوع ساختمانها که چراغ راهنمایی برای کشتی است بکار می برند. برج دریایی اسکندریه در زمان طلینت جانشین اسکندریه یعنی بطلمیوس دوم 307-247 قبل از میلاد به وسیله معماری به نام سوسترات ساخته شد. آنچه که تاریخ درباره اترفاع برج ذکر کرده است باور کردنی نیست. یونانی ها می گویند در حدود 272 متر ارتفاع داشته، ولی اعراب که 10 قرن بعد توانستند قدم به مصر گذارند ارتفاع خرابه برج به 16 متر میرسد این برج روی پایه ای چهار گوش که 69 متر ارتفاع آن بوده از دیواری 8 ضلعی و 38 متری بالا رفته است که برج 9 متری دیگری روی آن بنا شده بود که برفراز برج اخیر فانوس دریایی پرتو افکن بود. این برج تا قرن 12 راهنمایی کشتی ها بود ولی در سال 1375 میلادی بر اثر زلزله شدیدی که در اسکندریه و سایر نقاط اطراف آن روی داد از بین رفت و چیزی هم از خرابه های آن در دست نیست.

مجمسه عظیم الجسه رودس (یونان)

در جنوب شهر هالی کارناس جزیره رودس واقع شده که ساکنین اش عموماً کشتی ران رو تا خدا بودند و به همین دلیل بندر رودس به سرغت رو به ترقی رفت. مردم این جزیره دارای ذوق هنری و جمسه سازی بودند به گفته یکی از معاصرین در این جزیره قریب 3 هزار مجسمه معمولی وجود داشت که 100 فقره آن غول پیکر آسیا بود.

مشهورترین آنها مجسمه عظین و شگرف رب النوع خورشید به نام هلیوس بود که آن را مجسمه رودس می نامند. این مجسمه غول پیکر تقریباً 40 متر ارتفاع داشت مکه طروی ساخته شده بود از وسط دوپایش کشتی ها عبور و مرور می کردند. ولی متاسفانه عمر این مجسمه 56 سال تجاوز نکرد زیر در اثر زلزله شدیدی بر زمین افتاد و ویران گردید. می گویند پس از هجوم اعراب و فتح جزیره رودس تکه پاره های این مجسمه را به یک یهودی فروختند که وی برای حمل آن تکه ها 900 شتر کرایه کرد.

باغهای معلق بابل در (عراق)

در زمان قدیم 6 قرن قبل از میلاد در بابل پادشاهی بود بنام نینوس که باسمیرامیس ازدواج کرد در مسیرامیس از زندگی در بابل خسته شده و بابل برای او ملال انگیز گشته بود. شوهرش برای رفع اندوه او با قدرت مطلقه ای که داشت دستور ساختن بنای را داد که در کرانه رود فرات بنا گردید. باغهای معلقه میان خالی بود به طوری که تحمل وزن ساکنین آن را داشت و خراب نمی شد. برای آن که به ارزش چنین بنای پی ببریم باید توجه کرد که در آن زمان هیچ کس از طرز ساختن سقفهای ضربی اطلاعی نداشت. این خود یکی از عجایب ساختمان باغ های معلق گردید تنها راهی که برای معمارات موجود بوده ساختن ستونهای سنگی بود که قدرت تحمل بنا را داشته باشند در بنای این ستونهای مرتفع و سنگی قرار گرفته بود. مسئله دیگری که در باغ های معلق بابل فوق العاده به نظر می رسد چگونگی نفوذ پذیر بودن تپه ها بود که بر روی هم قرار داشتند معلوم نیست چه وسیله ای به کار می برند که آب رود فرات مستقیماً به مرتفع ترین قسمت باغ جریان داشت تا بتوانند در ختان و گل ها را آبیاری کنند. باغ های معلق بر همه شهر مسلط بود چشم انداز زیبایی داشته و از فراز آن منظره رود فرات، شهر، سربازان و جاده ها پیدا بودند و عبور و مرور قافله که بین شرق و غرب در تردد و حمل کالای تجاری بودند به خوبی دیده می شد اما متأسفانه از این شاهکار و معماری هنری باقی نمانده است.

اهرام مصر (هرم خوفو)

هرم بزرگ جیره که نزدیک قاهره دید می شود یکی از جمله عجایب هفت گانه است که تا این زمان وجود دارد و گذشت دوران و حوادث نتوانسته است خللی در ارکانش ایجاد کند. سطح قاعده هرم جیره مربعی است که هر ضلع آن 233 متر است و این اثر معماری حیرت انگیز متکی به سطح است که مساحتش بالغ بر 54 هزارمتر مربع می باشد. بر اثر عوامل جوی تاکنون 12 متر از ارتفاعش کاسته شده است حجم این توده بزرگ و عظیم سابقاً دو میلیون و هفتصد هزار مترمکعب که شامل وزنی معادل هشت میلیون تن بود، این مقدار سنگ ثابت میکند که در شرق رودنیل کوه هایی وجود داشته که تخته سنگهای آن را به این نقطه حمل کرده و بر روی هم قرار داده اند. بنای عظیم روی قاعده سنگی هرم بسیار دقیق است به طوری که معماران امروز حیرانند که در آن زمان با چه وسایلی به این دقت بدون کوچک ترین اشتباهی اندازه گیری و دیزاین شده است.

نظرات شما عزیزان:

ادامه مطلب

سه شنبه 3 اسفند 1389برچسب:,